ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΗ*
Όλοι θυμούνται τη δημοσκοπική άνοδο του ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ το 2008. Πολλοί τότε την απέδωσαν στα εσωτερικά προβλήματα του ΠΑΣΟΚ-μετά την ήττα του στις βουλευτικές εκλογές του 2007-που οδήγησαν ψηφοφόρους και οπαδούς του αριστερότερα, με υποδοχέα τον ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ.
Μεσολάβησαν στη συνέχεια τα προβλήματα ηγεσίας της ριζοσπαστικής ανανεωτικής αριστεράς και η κατακόρυφη πτώση των ποσοστών της στις δημοσκοπήσεις, που επιβεβαιώθηκε στις ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2009 και στις βουλευτικές του Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, ενώ είχαν υποχωρήσει τα εσωτερικά προβλήματα του ΠΑΣΟΚ.
Σήμερα, ένα χρόνο σχεδόν, μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ, σε συνθήκες πρωτοφανούς κρίσης και με μια κυβέρνηση που διαψεύδει βάναυσα τις προσδοκίες των πολιτών που την ανέδειξαν στην εξουσία, ενώ το κυβερνών κόμμα εμφανίζει έντονα προβλήματα αξιοπιστίας με συμπτώματα αποσυσπείρωσης των οπαδών του, στον ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ δεν εμφανίζονται δημοσκοπικές ανοδικές τάσεις, αντίστοιχες της περιόδου του 2008.
Διακινδυνεύω το συμπέρασμα ότι ο καθοριστικός λόγος της δημοσκοπικής έκρηξης του 2008 δεν είχε να κάνει με τα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αλλά με την εμπνευσμένη πολιτική που ασκούσε ο ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ την εποχή εκείνη.
Υπενθυμίζω τον κοινοβουλευτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ, τότε που κατέστησε τη ριζοσπαστική-ανανεωτική αριστερά "αξιωματική" επί της ουσίας αντιπολίτευση έναντι της τότε κυβέρνησης της Ν.Δ. Λόγο ρηξικέλευθο, αριστερό και κυρίως διακριτό.
Υπενθυμίζω ακόμη τον κινηματικό λόγο του ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ της εποχής εκείνης με τις θέσεις του απέναντι στην εκπαιδευτική «μεταρρύθμιση» της κ. Γιαννάκου και την ευθεία αμφισβήτηση της ανερμάτιστης πολιτικής του Κώστα Καραμανλή, που διεύρυνε το ακροατήριο του στον χώρο της ευρύτερης αριστεράς και κυρίως στη νεολαία.
Κυρίως όμως υπενθυμίζω το στοιχείο εκείνο που προσέδωσε δυναμισμό και προοπτική στον ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ, που δεν είναι άλλο παρά η υπερβατική και πρωτόγνωρη κίνηση του Αλαβάνου για τη συγκρότηση μιας προωθητικής συλλογικής ηγεσίας στα πρόσωπα των Τσίπρα και Αλαβάνου, μετά την εκλογή του Τσίπρα στην προεδρία του ΣΥΝ (συνέδριο του Φλεβάρη του 2008),
Η νεανική φρεσκάδα του πρώτου και η εμπνευσμένη εμπειρία του δεύτερου, ιδιότητες που υπερέβαιναν ό,τι είχε καθιερώσει η σταλινική απόχρωση των αριστερών κομμάτων,ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες των πολιτών της ευρύτερης αριστεράς και όχι μόνο.
Κι όμως ξαφνικά κάτι συνέβη.
Δεν ήταν πρωτότυπο. Είχε ξανασυμβεί.
Το 1996 όταν επί Ν. Κωνσταντόπουλου ο ΣΥΝ ενώ είχε διπλασιάσει το ποσοστό του 1993, εντούτοις στη συνέχεια αυτό περιορίστηκε.
Δεν είναι στις προθέσεις μου να αναζητήσω τους λόγους για τους οποίους διαταράχτηκε η συνοχή αυτής της συλλογικής ηγεσίας, των Τσίπρα-Αλαβάνου με όρους πολιτικού κουτσομπολιού.
Πρέπει όμως να υπενθυμίσω ότι στελέχη του ΣΥΝ, που μάλιστα σήμερα έχουν αποστασιοποιηθεί, ανακάλυψαν ξαφνικά την ύπαρξη δυαρχίας και διαφορετικών κέντρων στην ηγεσία του κόμματος. Τώρα το πόσο αριστερή είναι η αντίληψη του "ενός ανδρός αρχή" είναι απορίας άξιο.
Ποιος άραγε ο λόγος να τροφοδοτηθεί, η θεμιτή κατά τα άλλα φιλοδοξία ενός νεαρού ηγέτη, όταν μάλιστα οι πολιτικές του απόψεις επί της ουσίας δεν διαφοροποιούνται;
Εκείνο που για άλλη μια φορά αναδείχθηκε ήταν "ο θρίαμβος" της κομματικής γραφειοκρατίας, που παρά τις διακηρύξεις της και η ανανεωτική αριστερά, διατηρεί στους κόλπους της. Αυτή η γραφειοκρατία δεν ανέχεται αμφισβήτηση της ηγεμονίας της, παρεμποδίζει την ανανέωση, "κονταίνει" προσωπικότητες.
Στη σημερινή επώδυνη για τον λαό συγκυρία, οι γραφειοκρατίες των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, μικρές και μεγάλες, πρέπει να κατανοήσουν ότι τα προβλήματα των πολιτών προηγούνται της δικής τους επιβίωσης..
Προς τούτο μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ανταποκριθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στις προσδοκίες και τις ελπίδες των πολιτών, είναι οι επερχόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές όπου οι πολίτες επιθυμούν να ενισχύσουν τις ελπίδες τους με αισιοδοξία και προοπτική διεξόδου από την κρίση.
Δεν αρκούν όμως μόνο οι διακηρύξεις περί δημοψηφισματικής ψήφου, που ούτως ή άλλως ολόκληρη η αριστερά (ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ), πλην της Δημοκρατικής Αριστεράς, ενστερνίζονται. Απαιτούνται παράλληλα και κινήσεις υπέρβασης των γραφειοκρατικών δομών, που όσο αυτές παραμένουν ακλόνητες τα κόμματα της αριστεράς δεν πείθουν τον ευρύτερο προοδευτικό κόσμο και οι πολίτες είναι δύσπιστοι αφού διακρίνουν, ότι πίσω και κάτω από τις σωστές διακηρύξεις, κυριαρχεί η διατήρηση του status των γραφειοκρατικών μικροεξουσιών.
Τούτων δοθέντων και ενώ ο ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ έχει περιέλθει, ως προς την επιλογή προσώπων σε αδιέξοδο, απαιτείται, όσο είναι ακόμη καιρός, να προσγειωθεί στην πραγματικότητα και να ανατάξει την τακτική του.
Να εγκαταλειφθεί η αναζήτηση προσώπων για να ηγηθούν του ψηφοδελτίου της περιφέρειας Αττικής, από τον λεγόμενο «σοσιαλιστικό χώρο», όπου θα κριθεί το πολιτικό μήνυμα των εκλογών.
Όπως αποδείχτηκε η τακτική αυτή είναι ατελέσφορη γιατί δεν υπηρετεί το προωθητικό ενωτικό εγχείρημα, παρά προσπάθεια ισορροπίας των επιδιώξεων των γραφειοκρατιών των συνιστωσών, μικρών και μεγάλων, του ΣΥΡΙΖΑ. Εκτός του ότι καταδεικνύει ότι η αριστερά εξακολουθεί ακόμη να διακατέχεται από ενοχικά σύνδρομα της μετεμφυλιακής περιόδου, που την υποχρεώνουν να «κρύβεται» με προσωπεία, αρκεί να συντηρείται αδιατάρακτα η γραφειοκρατική της δομή.
Δράττομαι της ευκαιρίας να τονίσω ότι και η πρόταση του Φώτη Κουβέλη περί «υπερκομματικής» προσωπικότητας στον Δήμο της Αθήνας, που με όρους αποσιώπησης των συνεπειών του μνημονίου, θα εξασφάλιζε τη συνεργασία Δ.Α. και ΠΑΣΟΚ, ανάλογο σύνδρομο εκφράζει. Γιατί δεν προτείνεται με παρρησία ένα αυτοδιοικητικό στέλεχος από τις τάξεις της Δ.Α. ή ο ίδιος ο Φώτης Κουβέλης; (παραπέμπω στο άρθρο του Δημήτρη Ψυχογιού στο ΒΗΜΑ της 20.8.10 που αναδημοσιεύτηκε στην ΑΥΓΗ ΤΗΝ 21.8.10).
Και στο κάτω-κάτω, από πού κι ως πού, την αυτοδιοίκηση δεν μπορούν να υπηρετήσουν και πολίτες με κομματική ένταξη;
Και επίσης, από πού κι ως πού, στη συγκρότηση ενωτικού σχήματος, αντιμνημονιακού χαρακτήρα, ο επικεφαλής δεν μπορεί ή δεν πρέπει να είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, παρά αποκλειστικά του «σοσιαλιστικού χώρου»; Γιατί παραμερίζεται, αν δεν υπονομεύεται, η ενδεχόμενη διαθεσιμότητα του Α. Αλαβάνου, που είναι ο πρώτος που μίλησε χωρίς περιστροφές και προσδιόρισε τον χαρακτήρα αυτής της αναμέτρησης, με άνοιγμα και στην λαϊκή βάση του ΠΑΣΟΚ; Εδώ ταιριάζει η παροιμία «κάποιου χάριζαν γάιδαρο και τον κοίταζε στα δόντια».
Και τέλος, την στιγμή που η κυβέρνηση, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη λαϊκή αντίδραση στην ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική της, αναζητά αμφίπλευρα ερείσματα, που όπως φαίνεται τα βρίσκει, στις κινήσεις και της Ντόρας Μπακογιάννη από τα δεξιά της και στην Δ.Α. του Φώτη Κουβέλη από τα αριστερά της, είναι τραγικό λάθος ο ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ να ξοδεύεται σε ατελέσφορες κινήσεις κορυφής με συνέπεια να στερείται την πολιτική του έκφραση το υπό διαμόρφωση μέτωπο κοινωνικής λαϊκής αντίστασης με ορατό τον κίνδυνο αποδυνάμωσής του.
* Ο Κώστας Κουρκούτης είναι μέλος του ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ Θήβας, δημοτικός σύμβουλος Δήμου Θηβαίων και πρώην δήμαρχος Θήβας
