ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
Του ΑΛΚΗ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ*
Αναμφισβήτητα στις πιο ενδιαφέρουσες στιγμές του συνεδρίου που μόλις τελείωσε ανήκουν οι τοποθετήσεις για τις τροπολογιες της Αριστερής Πλατφόρμας. Η επιχειρηματολογία υπέρ ή κατά των τροπολογιών έθεσε το ζήτημα του κυβερνητικού προγράμματος επί «τoν τύπoν των ήλων» και κυρίως εντόπισε βασικά, σχεδόν υπαρξιακά, ζητήματα που μια ενδεχόμενη κυβέρνηση της Αριστεράς θα κληθεί να αντιμετωπίσει.
Η συζήτηση για την Ευρωπαική Ένωση και το κοινό νόμισμα δεν είναι μεταφυσική ούτε γίνεται σε ένα κόμμα του 4% που απλά αγωνίζεται να αυξήσει τα εκλογικά του ποσοστά. Το αν ο ελληνικός λαός και ηκυβέρνηση της Αριστεράς επιλέξουν την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη είναι γεγονός που θα προκαλέσει πολιτικό σεισμό στις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και στα κράτη μέλη. Κι αυτό, όχι επειδή δεν έχουν έτοιμο το σχέδιο της απορρόφησης των οικονομικών κραδασμών, αλλά κυρίως γιατι μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να δώσει το σήμα γενικευμένης αντεπίθεσης, κυρίως στους λαούς του Νότου και στις δυνάμεις της αριστεράς. Με την έννοια αυτή, η τοποθέτηση αρκετών συνέδρων πως η συζήτηση για το νόμισμα είναι πλαστή, «το δίλημμα είναι πλαστό», όχι μόνο πετάει την μπάλα στην εξέδρα αλλά παράλληλα εμποδίζει τη βαθύτερη επεξεργασία του κυβερνητικού μας προγράμματος.
Όμως και μια κυβέρνηση της Αριστεράς στην προσπάθειά της για ακύρωση του μνημονίου θα βρεθεί μπροστά σε ασφυκτικές πιέσεις. Πολύ δε περισσοτέρο καθώς θα είναι διατεθιμένη για βαθειές τομές, αντίθετες προς τις επιταγές της Τρόικα. Δεν χρειάζεται να προβλέψουμε κάτι ιδιαίτερο. Είναι σαφές, και η κρίση στην Κύπρο το επιβεβαίωσε, ότι οι μηχανισμοί της ΕΕ δεν θα διστάσουν να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο για να αποτρέψουν αρνητικές γι’ αυτούς πολιτικές αποφάσεις στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα, απέναντι σε μια αριστερή κυβέρνηση που αν πετύχει τον στόχο της θα αμφισβητήσει έμπρακτα τον μονόδρομο των επιλογών τους σε όλη την Ευρώπη.
Για τους μηχανισμούς αυτούς η καταγγελία του μνημονίου αποτελεί πολεμική πράξη. Αλλά με βάση το γεγονός ότι τα μνημόνια είναι συνδεδεμένα με τη δανειακή σύμβαση, τα περιθώρια ελιγμών από τηναριστερή ελληνική κυβέρνηση θα είναι κατά τη γνώμη μου μηδαμινά και στην πράξη η επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής συμβασης, που αποτελεί θέση του ΣΥΡΙΖΑ, θα εχει τυπικό χαρακτήρα. Η Τρόικα, μεταξύ άλλων, διαθέτει ισχυρά μέσα άσκησης πίεσης. Μέσω της Ε.Κ.Τ μπορεί άμεσα να σταματήσει τη ρευστότητα προς τις ελληνικές τράπεζες με αποτέλεσμα να προκληθεί ασφυξία στην ελληνική οικονομία ενώ παράλληλα μπορεί μέσω του Τ.Χ.Σ και έξω από κάθε νομιμότητανα επιχειρήσει να μπλοκάρει ή να δεσμεύσει τα περίπου 50 δις ευρώ που έχουν εκταμιευτεί για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και τα οποία έχουν εγγραφεί στο ελληνικό δημόσιο χρέος. Μπορεί επίσης και πρώτα απ’ όλα να διακόψει τις δόσεις, μέρος των οποίων, έστω και μικρό, πηγαίνει στην κάλυψη ταμειακών αναγκών του ελληνικού δημοσιου. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση της Αριστεράς θα βρεί την Τρόικα καθολικά αντίθετη σε πράξεις όπως η εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, η φορολόγηση του πλούτου κ.α Με άλλα λογια, η μοναδική λύση για την εφαρμογή ενός ριζοσπαστικού προγράμματος ανασυγκρότησης της οικονομίας θα περνάει μόνο μέσα από τη σύγκρουση με την ΕΕ και την έξοδο από την ευρωζώνη.
Ας μην ξεχναμε επίσης ότι σήμερα υπάρχει μια πολύ σημαντική διαφορά, από ότι 2 χρόνια πριν, ως προς τον ευρωπαϊκό φόβο εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Αν πριν τις εκλογές του 2012 η κεντρική θέση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πως η Ε.Ε θα διστάσει να ωθήσει τη χώρα εκτός ευρώ καθώς μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους οφείλεται σε ιδιώτες που δεν θα επιτρέψουν να χαθούν τα χρήματά τους, σήμερα ο όρος αυτός δεν ισχύει καθώς μέσω του PSI και της αναχρηματοδότησης του χρέους από τατροϊκανά δάνεια οι κύριοι δανειστές μας παρέμειναν τα κράτη και οι διακρατικοί οργανισμοί και όχι οι ιδιώτες. Επομένως, σε καμία περίπτωση οι Βρυξέλλες δεν θα επιλέξουν να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις μιας αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα και να αφήσουν χώρο στα υπόλοιπα κράτη του Νότου νααμφισβητήσουν με τη σειρά τους τις πολιτικές της λιτότητας.
Η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα έχει σημασία με τί όρους θα γίνει. Χωρίς να θέλω να αδικήσω τους συντρόφους και τις συντρόφισσες της πλειοψηφίας που τοποθετήθηκαν επί των θεμάτων αυτών νομίζω πως οι ομιλίες τους μπορούν να κατανεμηθούν σε δύο βασικές κατηγορίες. Οι μεν πρώτοι σχεδόν υποστήριξαν ότι η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα έτσι κι αλλιώς οδηγεί σε καταστροφή, οι δε δεύτεροι ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς και ο ελληνικός λαός θα λαβουν τις όποιες αποφάσεις ανάλογα με τηνέκβαση της διαπραγμάτευσης. Ωστόσο, μια τέτοια επιλογή είναι σαφώς παρακινδυνευμένη. Για να βγεί η χώρα με δική της πρωτοβουλία από την ευρωζώνη χρειάζεται μια ολόκληρη προετοιμασία σειδεολογικό, πολιτικό και τεχνικό επίπεδο. Η ηγεσία και οι επιτροπές του κόμματος από σήμερα θα έπρεπε να εξετάζουν ουσιαστικά αυτό το ενδεχόμενο. Κυρίως όμως, έπρεπε και πρέπει να προετοιμάζουν τους πολίτες. Όχι με πολυσέλιδες λεπτομερειακές διακυρήξεις αλλά με βασικές κατευθυντήριες γραμμές που θέτουν το πλαίσιο της εξόδου ως μέρος του πολιτικού μας σχεδίου.
Τέλος, νομίζω ότι δυο ακόμη ζητήματα χρειάζονται διευκρίνηση.
Το πρώτο αφορά την πολιτική και επικοινωνιακή τακτική του κόμματός μας κατά τη διάρκεια της επόμενης προεκλογικής περιοδου. Αρκετοί σύντροφοι υποστήριξαν πως δεν είναι δυνατόν προεκλογικά οΣΥΡΙΖΑ να βγεί ανοιχτά με θέση ενάντια στο ευρώ. Μια τέτοια κίνηση θα δικαίωνε την προπαγάνδα της Νεας Δημοκρατίας και θα προξενούσε εκλογική ζημιά. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος γι’ αυτό διότι αφενός, το εκλογικό σώμα δεν είναι ευνοϊκά διακείμενο στην πάση θυσία παραμονή στο ευρώ και αφετέρου, διότι για να κυβερνήσεις στο εσωτερικό και να αντέξεις στις εξωτερικές πιέσεις χρειάζεται να είσαι σαφής ως προς τους στόχους σου και όχι να τους προβάλεις ως έσχατη λύση ανάγκης την ύστατη ώρα.
Το δεύτερο έχει να κάνει με το κατα πόσο η έξοδος από την ευρωζώνη συνιστά «εθνική» λύση και επιστροφή στη λογική του «έθνους-κράτους». Μια τέτοια αντίληψη αδικεί όχι μόνο την Αριστερή Πλατφόρμα αλλά την ίδια την ιστορία του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος. Ο διεθνιστικός χαρακτήρας της αριστεράς ούτε ξεκίνησε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ούτε προϋποθέτει την ύπαρξη κοινού νομίσματος. Ούτως ή άλλως, είναι σαφές πως η προσπάθεια για κοινό νόμισμα με χώρες στις οποίες ενδεχόμενα θα προκύψουν αριστερές κυβερνήσεις θα είναι συνεχής. Κάπου όμως πρέπει να γίνει μια αρχή και οι πιθανότητες αυτή η αρχή να γίνει στην Ελλαδα είναι πολλές.
Θα ήθελα να κλείσω αυτό το κείμενο με μία σημείωση. Οι τροπολογίες της Αριστερής Πατφόρμας θα συνεχίσουν να είναι επίκαιρες και αναγκαίες για συζήτηση από εδώ και μπρος. Όχι για να αλλοιωθούν οι θέσεις που ψηφίστηκαν στο συνέδριο αλλα γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ, ως ζωντανός οργανισμός της Αριστεράς, πρέπει να λαμβάνει συνεχώς υπόψην του όλες τις προτάσεις, μιας και το διακύβευμα της επιτυχίας της κυβερνησης της Αριστεράς δεν θα αφορά ποσοστά και δεκαδικά ενός συνεδρίου αλλά την επιβίωση του ελληνικού λαού και όχι μόνο.
*Ο Άλκης Αντωνιάδης είναι μέλος της οργάνωσης του ΣΥΡΙΖΑ στο Βέλγιο.
Πέμπτη 18 Ιουλίου 2013.
Αναδημοσίευση απο την iskra
