Του Τάσου Ταστάνη*
Πολύ μελάνι χύνεται εδώ και μερικές μέρες σχετικά με το μέλλον των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας, με αφορμή την ένταξη των τριών φορέων τους (ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ) στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό μάλιστα είναι το γεγονός ότι τα περισσότερα κροκοδείλια δάκρυα τα χύνουν οι εκπρόσωποι των κομμάτων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, που κληρονόμησαν στη σημερινή κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ένα σύστημα δημόσιων αστικών συγκοινωνιών γεμάτο παθογένειες και ελλείμματα που ξεπερνούν τα 90 εκατ. ευρώ. Που έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους ώστε οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες να απαξιωθούν και να χάσουν πάνω από 30% του μεταφορικού τους έργου. Αυτοί που προώθησαν συμβάσεις με τον ιδιωτικό ΟΑΣΘ, με αποτέλεσμα αυτός για πολύ μικρότερο έργο να επιδοτείται με μεγαλύτερα ποσά από όσα ο δημόσιος ΟΑΣΑ!
Ας το ξεκαθαρίσουμε λοιπόν ευθύς εξαρχής: Αδιαπραγμάτευτη θέση τόσο της κυβέρνησης όσο και του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας αποτελούν ένα κοινωνικό δημόσιο αγαθό και δικαίωμα για τα τέσσερα εκατομμύρια των πολιτών της, όπως άλλωστε η Υγεία και η Παιδεία. Ήταν, είναι και θα παραμείνουν δημόσιες για να μπορούν οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου να μετακινούνται με συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας και με δρομολόγια που θα διακρίνονται για τη συνέπειά τους.
Ο σημαντικός αυτός κοινωνικός ρόλος δημόσιων αστικών συγκοινωνιών, άλλωστε, είναι η αιτία που στη συντριπτική πλειονότητά, τόσο στην Ευρώπη όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο, στηρίζονται και επιδοτούνται από το κράτος. Αυτό ασφαλώς ισχύει ακόμη περισσότερο στην περίπτωση της πρωτεύουσας όπου τις δημόσιες συγκοινωνίες τις έχουν ανάγκη και τις χρησιμοποιούν περισσότερο τα μη προνομιούχα στρώματα της κοινωνίας, εκείνα δηλαδή, που βιώνουν σκληρότερα τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, πρόθεση της σημερινής κυβέρνησης δεν μπορεί και ούτε φυσικά είναι, καμιά ιδιωτικοποίηση και κανένα «ξεπούλημα» των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας, όπως βιάστηκαν να προβλέψουν κάποιες «Κασσάνδρες». Κανένα απολύτως τέτοιο σχέδιο δεν υπάρχει. Αντίθετα. Βασική προτεραιότητα και μεγάλο στοίχημα των νέων διοικήσεων των οργανισμών, κατόπιν εντολών του υπουργείου Μεταφορών και προσωπικά του υπουργού Χρήστου Σπίρτζη, είναι η εφαρμογή ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης, εξυγίανσης και αναβάθμισης του συστήματος των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών. Και αυτό το σχέδιο βρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη:
Με την εφαρμογή της τηλεματικής και των «έξυπνων» στάσεων του ΟΑΣΑ για τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ που διασφαλίζει την έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση των επιβατών για την εκτέλεση των δρομολογίων, ακόμη και από το κινητό τους τηλέφωνο και τον υπολογιστή τους σε πραγματικό χρόνο, ενώ ταυτόχρονα παρέχει νέες δυνατότητες για την καλύτερη διαχείριση του στόλου και την εποπτεία του συγκοινωνιακού έργου.
Με την εφαρμογή, σε λίγους μήνες, του ηλεκτρονικού εισιτηρίου που θα διευκολύνει τους επιβάτες, θα βάλει φραγμό στη μάστιγα της εισιτηριοαποφυγής και, κυρίως, θα δώσει τη δυνατότητα στον ΟΑΣΑ να εφαρμόσει μια πιο δίκαιη τιμολογιακή πολιτική.
Με τη δημιουργία ομιλικής λειτουργίας των φορέων των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας, έτσι ώστε ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ να έχουν κοινή έδρα, κοινές υπηρεσίες, κοινό λογιστήριο, κοινές προμήθειες και να επιτυγχάνουν οικονομία κλίμακας, που θα βοηθήσει στη βιωσιμότητα και ανάπτυξη των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς στην πρωτεύουσα.
Με την αναδιάρθρωση του συγκοινωνιακού χάρτη της Αθήνας, με βασικό στόχο τη διασύνδεση ακόμη περισσότερων δρομολογίων λεωφορείων και τρόλεϊ με σταθμούς μέσων σταθερής τροχιάς.
Με την αναζήτηση χρηματοδοτικών εργαλείων, από την Ε.Ε. και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προκειμένου να ανανεωθεί ο γηρασμένος στόλος οχημάτων, αφού οι προηγούμενες διοικήσεις συνειδητά δεν είχαν κάνει καμία απολύτως κίνηση προς αυτήν την κατεύθυνση, αφού σχεδίαζαν την ιδιωτικοποίηση των φορέων, με αποτέλεσμα σήμερα το 40% των λεωφορείων και το 45% των τρόλεϊ να βρίσκονται ακινητοποιημένα στα αμαξοστάσια.
Σ' αυτόν τον σχεδιασμό για την αναβάθμιση των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας εντάσσονται και μια σειρά από άλλες πρωτοβουλίες, όπως: Η προσφορά κοινωνικού έργου με τη δρομολόγηση του «λεωφορείου για τους άστεγους» και του «λεωφορείου υγείας». Η κατάρτιση και εφαρμογή προγράμματος δράσεων που θα άρει όλα τα εμπόδια και θα κάνει ανθρώπινες, φιλικές και προσβάσιμες τις αστικές συγκοινωνίες στα άτομα με αναπηρία. Σειρά παρεμβάσεων και τροποποιήσεων δρομολογίων σε συνεργασία με τους δήμους της Αττικής. Πλήθος πολιτιστικών δράσεων κ.ά.
Σ' αυτήν την προσπάθεια ασφαλώς, θέλουμε και πιστεύουμε, πως θα βρούμε αρωγούς και συμπαραστάτες όλο το επιβατικό κοινό. Θα έχουμε συμμάχους και πρωταγωνιστές όλους τους εργαζόμενους στους οργανισμούς των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών, που δεν έχουν απολύτως τίποτε να φοβηθούν, ιδιαίτερα όσον αφορά στη διατήρηση της δουλειάς τους. Άλλωστε το σημερινό προσωπικό δεν φτάνει καν να καλύψει τις υπάρχουσες ανάγκες. Για παράδειγμα, μόνο στην ΟΣΥ υπάρχει έλλειψη αυτή τη στιγμή από 500 οδηγούς και 200 τεχνικούς. Δεν υπάρχει επομένως καμία απολύτως πρόθεση για απολύσεις στο προσωπικό. Πολύ περισσότερο που ο ΣΥΡΙΖΑ εδώ και χρόνια δίνει μάχες για μόνιμη και σταθερή εργασία με πλήρη δικαιώματα, όχι μόνο στον δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα.
Και με την ευκαιρία αυτή να επισημάνω για άλλη μία φορά τις τιτάνιες προσπάθειες και καθημερινές μάχες που δίνουν οι νέες διοικήσεις και το σύνολο των εργαζομένων του ομίλου ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ μέσα σε δύσκολες και αντίξοες οικονομικές και λειτουργικές συνθήκες να παραμείνουν όρθιες, αποδοτικές και αποτελεσματικές οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες για το επιβατικό κοινό της Αθήνας.
Σε αντίθεση λοιπόν με όσα λέγονται και γράφονται αυτές τις μέρες, δηλώνουμε πως μέσα στο πλαίσιο των συνθηκών που υπάρχουν σ' αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που περνάει η πατρίδα μας θα εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες που υπάρχουν για την αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας όλων των εργαζομένων στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας.
Θέλουμε επίσης να διαβεβαιώσουμε σε όλους τους τόνους, πως θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για δημόσιες αστικές συγκοινωνίες, που θα προσφέρουν ποιοτικό, ασφαλή και προσιτό έργο προς όλους τους πολίτες του πολεοδομικού συγκροτήματος της πρωτεύουσας. Κι αυτό, γιατί εμείς δεν είμαστε κάποιοι αποστασιοποιημένοι προνομιούχοι τεχνοκράτες, αλλά είμαστε από εκείνη μεριά της κοινωνίας, δηλαδή της συντριπτικής πλειονότητας του λαού που υποφέρει και παλεύει για να ξημερώσουν καλύτερες μέρες στον τόπο μας.
* Ο Τάσος Ταστάνης είναι πρόεδρος του ΟΑΣΑ