Άρθρο της Μαρίας
Καραμεσίνη*
Η εισηγητική
έκθεση και τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού του 2020 που έχουν κατατεθεί
στη Βουλή μάς πληροφορούν ότι, το 2020, οι δαπάνες του ΟΑΕΔ για προγράμματα
απασχόλησης ανέργων θα μειωθούν κατά 83 εκατ. ευρώ, κάτι που έχει ήδη αναδείξει
μερίδα του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου, χωρίς πολλά επιπρόσθετα σχόλια.
Η μείωση των
δαπανών του ΟΑΕΔ για προγράμματα απασχόλησης από 460 εκατ. ευρώ φέτος σε 377
εκατ. του χρόνου, σχετίζεται ευθέως με το είδος και το εύρος της πολιτικής
καταπολέμησης της ανεργίας της κυβέρνησης της Ν.Δ., που αναμένεται να δώσει τα
πρώτα δείγματα γραφής από τον καινούργιο χρόνο. Γιατί, προς το παρόν, η νέα
κυβέρνηση συνεχίζει να ασκεί μέσω του ΟΑΕΔ την πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ
και να αξιοποιεί τις «ουρές» της. Αυτό αποδεικνύουν τα πεπραγμένα των
τελευταίων μηνών. Η απόφαση παράτασης για άλλους 12 μήνες της απασχόλησης 4.000
ανέργων στον δημόσιο τομέα της Υγείας αφορά τους συμμετέχοντες σε πρόγραμμα που
υλοποιείται εδώ και δύο χρόνια, ενώ τα δύο προγράμματα του ΟΑΕΔ για 550
ανέργους στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, που ξεκίνησαν πριν από δύο
εβδομάδες, είχαν σχεδιαστεί και προετοιμαστεί το πρώτο εξάμηνο του 2019 και η
σχετική ΚΥΑ είχε εκδοθεί πριν από τις εκλογές του Ιουλίου.
Ως εκ
τούτου, η κυβέρνηση της Ν.Δ. καλείται το 2020 να δώσει το στίγμα της ως προς
την πολιτική καταπολέμησης της ανεργίας που θα ακολουθήσει τα επόμενα χρόνια
και εδώ ο προϋπολογισμός του ΟΑΕΔ για το 2020 εμμέσως παραπέμπει σε απουσία
ενεργητικής πολιτικής απασχόλησης. Με βάση τα στοιχεία του τέλους Αυγούστου για
την πορεία των προσλήψεων ανέργων στα ανοιχτά προγράμματα απασχόλησης του
ιδιωτικού τομέα και τον ρυθμό εγκρίσεων επιχειρηματικών σχεδίων ανέργων στα
ανοιχτά προγράμματα επιχειρηματικότητας και αυτοαπασχόλησης, εκτιμούμε ότι το
ποσό των 377 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ έτους 2020 για δαπάνες
προγραμμάτων μετά βίας φτάνει –εάν δεν υπολείπεται– για να καλύψει τις
υποχρεώσεις που απορρέουν από τα τρέχοντα ανοιχτά προγράμματα που ξεκίνησαν τα
προηγούμενα χρόνια και μέχρι τον Ιούνιο του 2019, καθώς και για τις ανάγκες
χρηματοδότησης του νέου κύκλου του προγράμματος πρόσληψης ανέργων στα κέντρα
υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων του επόμενου έτους.
Κατά
συνέπεια, το δεδομένο πλαφόν δαπανών είναι απαγορευτικό για την υλοποίηση νέων
δράσεων το 2020 και γεννά ερωτήματα. Πώς μπορεί να υλοποιηθεί το πρόγραμμα
κοινωφελούς εργασίας για απασχόληση 35 χιλιάδων ανέργων σε δήμους που
ανακοίνωσε ο κ. Βρούτσης και κοστίζει περίπου 235 εκατ. ευρώ; Θα προχωρήσει ή
θα εγκαταλειφθεί το καινοτόμο ολοκληρωμένο πρόγραμμα στήριξης της νεανικής
επιχειρηματικότητας, για το οποίο είχε γίνει τα τελευταία χρόνια στον ΟΑΕΔ
προσεκτικός σχεδιασμός και εντατική προετοιμασία και το οποίο βρισκόταν στο
τελευταίο στάδιο πριν από την εκκίνηση;
Συνάγουμε
λοιπόν ότι η μείωση του ανώτατου ορίου δαπανών για προγράμματα απασχόλησης στον
προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ για το 2020 δεν αφήνει κανένα περιθώριο για νέα
προγράμματα και δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για την πρόθεση της κυβέρνησης
της Ν.Δ. να ασκήσει πολιτική κατά της ανεργίας μέσω των προγραμμάτων
απασχόλησης του ΟΑΕΔ. Το έτος 2020 θα αποδείξει εάν η σημερινή κυβέρνηση θα
θέσει την ανεργία στον αυτόματο πιλότο της ανάπτυξης ή αν θα την καταστήσει
στόχο μιας πολυδιάστατης πολιτικής, που αξιοποιεί τις ενεργητικές πολιτικές ως
ισχυρό εργαλείο για την επίτευξή του.
*Καθηγήτρια
Οικονομικών Παντείου Πανεπιστημίου, πρώην διοικήτρια ΟΑΕΔ
