Του Βασίλη ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Την άμεση αναθεώρηση της παρωχημένης νομοθεσίας της χώρας σχετικά με τη διαθεσιμότητα των οπιοειδών αναλγητικών, όπως η μορφίνη, και τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ασθενών οι οποίοι βασανίζονται από χρόνιους πόνους σε όλες τις διεθνώς διαθέσιμες θεραπείες και τις υπηρεσίες Υγείας ζητεί η Ελληνική Εταιρεία Παρηγορητικής Συμπτωματικής Φροντίδας Καρκινοπαθών και μη Ασθενών (ΠΑΡΗΣΥΑ), με αφορμή τη μεθαυριανή 11η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Παρηγορητικής Φροντίδας.
Η ΠΑΡΗΣΥΑ ζητεί επίσης από την κυβέρνηση να συμπεριλάβει τη δημιουργία ειδικών ξενώνων και την υποστήριξη της παρηγορητικής φροντίδας στις κρατικές δομές Υγείας, όπως προτείνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, να αναγνωρίσει την πρόσβαση στην παρηγορητική φροντίδα ως ανθρώπινο δικαίωμα, να διαθέσει πόρους για την παρηγορητική φροντίδα, να συμπεριλάβει την παρηγορητική φροντίδα στα ειδικά προγράμματα για την αντιμετώπιση του AIDS, να καταστήσει την παροχή παρηγορητικής φροντίδας και ανακούφισης πόνου φυσική συνέχεια του ΕΣΥ, να εργαστεί προκειμένου η παρηγορητική φροντίδα να είναι διαθέσιμη σε όλους τους πολίτες στο χώρο της επιλογής τους, συμπεριλαμβανομένων των Κέντρων Υγείας, των ειδικών ξενώνων και των σπιτιών των ασθενών.
Αναχρονιστική η νομοθεσία
Μπορεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) να δέχεται πλέον τον χρόνιο πόνο ως νόσο και την αντιμετώπισή του ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, η Ελλάδα, όμως, παραμένει ουραγός σε αυτόν τον τομέα. Συγκεκριμένα, τα Κέντρα Πόνου δεν είναι θεσμοθετημένα στους οργανισμούς των νοσοκομείων, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, ενώ η κατ' οίκο νοσηλεία έχει θεσμοθετηθεί τυπικά με υπουργική απόφαση από το 1992, αλλά παραμένει ακόμη ανενεργή... Επίσης, τα Κέντρα Πόνου που λειτουργούν στη χώρα μας είναι πολύ μικρές μονάδες, με έλλειψη προσωπικού και χώρου. Ακόμη, η κυκλοφορία των ναρκωτικών - αναλγητικών φαρμάκων, όπως της μορφίνης και των παραγώγων της, για θεραπευτικούς σκοπούς είναι ελλιπής και η διάθεσή τους αδικαιολόγητα γραφειοκρατική. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η αναχρονιστική νομοθεσία της χώρας μας επιτρέπει να χορηγούνται ημερησίως μόλις... 4 mg μορφίνης ανά άτομο, έναντι των 90 mg ανά άτομο που χορηγούνται στη Γαλλία!
Έρευνα του ΠΟΥ που πραγματοποιήθηκε το 2005 στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης έδειξε ότι ο πόνος ταλαιπωρεί 75 εκατ. άτομα, ενώ ο υψηλότερος επιπολασμός του εμφανίζεται στη Νορβηγία, την Πολωνία και την Ιταλία (περίπου 25% του γενικού πληθυσμού) και ο χαμηλότερος στην Ισπανία (περίπου 11%).
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας έρευνας, περισσότεροι από το 40% των πασχόντων από πόνο αναφέρουν ότι αισθάνονται αβοήθητοι, καθώς και ότι δεν έχουν τη δυνατότητα να σκέφτονται ή να λειτουργούν φυσιολογικά, ενώ ένας στους έξι αναφέρει ότι ο πόνος του είναι μερικές φορές τόσο ισχυρός ώστε να επιθυμεί να πεθάνει. Η πιο συχνή αιτία χρονίου πόνου είναι η αρθρίτιδα/οστεοαρθρίτιδα (34%) και η πιο συχνή εντόπιση είναι η χαμηλή οσφυαλγία.
Κι όμως, τα πλέον συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα (44%) για την ανακούφιση από τον πόνο είναι τα... μη συνταγογραφούμενα, δηλαδή εκείνα που δεν αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία!... Ακολουθούν τα ήπια οπιοειδή (23%) και η παρακεταμόλη (18%), ενώ ο μέσος όρος δισκίων που λαμβάνονται καθημερινά είναι 3,4 ανά άτομο.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, 15 εκατ. άνθρωποι διεθνώς θα πάσχουν από καρκίνο το 2015, ενώ, από αυτούς, το 80-90% θα υποφέρει από πόνο. Επίσης, ένας στους πέντε ανθρώπους διεθνώς ηλικίας 40-60 ετών υποφέρει σήμερα από μέτριο έως έντονο πόνο, ένας στους τέσσερις έχει διαταραγμένη ή κατεστραμμένη σχέση με συγγενείς και φίλους λόγω του πόνου, ένας στους τρεις είναι ανίκανος, λόγω του πόνου, να ζήσει ανεξάρητη ζωή. Ακόμη, ο πόνος είναι το δεύτερο σύμπτωμα μετά τον πυρετό στους ασθνείς με AIDS, ενώ το 50% αυτών υποφέρει από νευροπαθητικό πόνο.
ΠΟΥ: Δημιουργήστε υποδομές
Στο μήνυμά του για την Παγκόσμια Ημέρα Παρηγορητικής Φροντίδας, ο ΠΟΥ προτείνει μεταξύ άλλων: "Όλες οι χώρες να δημιουργήσουν σαφή και ικανή πολιτική και προγράμματα δημόσιας Υγείας που να περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση συμπτωμάτων, την ψυχοκοινωνική και πνευματική υποστήριξη των ασθενών και των φροντιστών τους. Ο ΠΟΥ αναγνωρίζει επίσης ότι τα σχετικά με την παρηγορητική φροντίδα προγράμματα πρέπει να ενσωματωθούν στον προϋπολογισμό κάθε χώρας και στις υπάρχουσες δομές Υγείας, διότι υπάρχουν πολλές ιδιαιτερότητες σε κάθε χώρα σε σχέση με την πολιτισμική αντίληψη για την παρηγορητική φροντίδα και τη διαθεσιμότητα πόρων. Η παροχή κατ' οίκον φροντίδας από εκπαιδευμένους φροντιστές προερχόμενους από την κοινότητα ή την οικογένεια είναι ο καλύτερος τρόπος για παροχή παρηγορητικής φροντίδας στην πλειονότητα των ασθενών που τη χρειάζονται και, κυρίως, στις χώρες με φτωχή οικονομία".
ΠΗΓΗ:ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "Η ΑΥΓΗ"
