Εφιάλτης η αμερικανική έπαρση!

Του Άρη Ταστάνη
Ζούμε το συλλογικό εφιάλτη της αμερικανικής έπαρσης!
Ο μαγνητοσκοπημένος λόγος του Νομπελίστα Λογοτεχνίας Χάρολντ Πίντερ κατά την τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στη Στοκχόλμη στις 7.12.05. Είναι νομίζω η πιο καθαρή φωνή που ακούστηκε τον τελευταίο καιρό για τα όσα αμήχανοι παρακολουθούμε να συμβαίνουν στις μέρες μας.
Ο Πίντερ μίλησε σαν ελεύθερος άνθρωπος σώζοντας(;) έτσι την τιμή των ανθρώπων του Πνεύματος.
Να κάνουμε μια πρόβλεψη; Στα χρόνια που θα περάσουν το δικό του όνομα θα είναι που θα θυμόμαστε ζωντανό κι από τα πρώτα αν όχι πρώτο, κάθε φορά που θα αναφερόμαστε στον θεσμό των βραβείων. Γιατί ο Χάρολντ Πίντερ ξανάδωσε νόημα στον ίδιο τον θεσμό.

Από την Καθημερινή της 8/12/05 το κείμενο που ακολουθεί:

Αλήθεια «Το 1958 έγραψα ότι δεν υπάρχει απόλυτος διαχωρισμός ανάμεσα στο πραγματικό και στο κίβδηλο, ούτε ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα. Πιστεύω ότι αυτές οι εκτιμήσεις αντέχουν ακόμη στο χρόνο όταν η τέχνη διερευνά την αλήθεια. Ετσι λοιπόν ως συγγραφέας στέκομαι στο πλευρό τους, αλλά ως πολίτης αδυνατώ. Ως πολίτης οφείλω να ερωτήσω: Ποια είναι η αλήθεια; ποιο είναι το ψέμα;».
Πολιτική γλώσσα «Για να διατηρηθεί η πολιτική εξουσία είναι καίριο οι πολίτες να παραμείνουν στην αμάθεια, αγνοώντας την αλήθεια, ακόμη και την αλήθεια για την ίδια τους τη ζωή. Αυτό που μας περιβάλλει λοιπόν είναι ένα ευρύ μωσαϊκό από ψεύδη τα οποία βυζαίνουμε».
Ιράκ «Μας είπαν ότι το Ιράκ απειλούσε την ασφάλεια του κόσμου. Μας διαβεβαίωσαν ότι ήταν αλήθεια. Δεν ήταν αλήθεια».
Ρόλος ΗΠΑ «Η αλήθεια έχει να κάνει με το πώς οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται τον παγκόσμιο ρόλο τους και πώς επιλέγουν να τον ενσαρκώσουν».
Ψυχρός Πόλεμος «Η θέση μου είναι πως τα εγκλήματα των ΗΠΑ την ίδια περίοδο (σ.σ. των εγκλημάτων της ΕΣΣΔ) έχουν μόνο επιδερμικά καταγραφεί, πόσω μάλλον τεκμηριωθεί, πόσω μάλλον κατανοηθεί, πόσω μάλλον αναγνωρισθεί ως εγκλήματα».
Μέθοδος ΗΠΑ «Η ευθεία παρέμβαση σε ένα κυρίαρχο κράτος ποτέ δεν ήταν η προσφιλής μέθοδος της Αμερικής. Προτιμητέα μέθοδος ήταν η “χαμηλής έντασης σύγκρουση”. Οπου “χαμηλής έντασης σύγκρουση” σημαίνει ότι χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν αλλά με βραδύτερο ρυθμό απ’ ό,τι να τους έριχνες μια βόμβα στα κεφάλια τους».
«Δημοκρατία» «Οταν ο πληθυσμός λυγίσει, ή πεθάνει από τις κακουχίες -ένα και το αυτό- και οι δικοί σου φίλοι, ο στρατός και οι ισχυροί όμιλοι, καθήσουν αναπαυτικά στην εξουσία, τότε στέκεσαι στις κάμερες και λες ότι θριάμβευσε η δημοκρατία».
Νικαράγουα «Οι ΗΠΑ υποστήριξαν τη βάρβαρη δικτατορία του Σομόζα στη Νικαράγουα για πάνω από 40 χρόνια. Ο λαός της Νικαράγουας, οδηγημένος από τους Σαντινίστας, ανέτρεψε το καθεστώς το 1979, μία συναρπαστική λαϊκή επανάσταση. Οι Σαντινίστας δεν ήταν αλάνθαστοι. (...) αλλά ήταν έξυπνοι, λογικοί, πολιτισμένοι. Ξεκίνησαν να στεριώσουν μία σταθερή, αξιοπρεπή και πλουραλιστική κοινωνία (...) Οι ΗΠΑ αποκήρυξαν αυτά τα επιτεύγματα ως μαρξιστική/λενινιστική απόκλιση».
Κεντρική Αμερική «Τα μπουντρούμια του ολοκληρωτισμού βρίσκονταν στην πραγματικότητα δίπλα, στο Ελ Σαλβαδόρ και στη Γουατεμάλα. Οι ΗΠΑ είχαν ανατρέψει τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση της Γουατεμάλας το 1954 και υπολογίζεται ότι πάνω από 200.000 άνθρωποι έπεσαν θύματα διαδοχικών στρατιωτικών δικτατοριών».
Σαντινίστας «Οι ΗΠΑ ανέτρεψαν τελικά την κυβέρνηση των Σαντινίστας (...) Τα καζίνο επέστρεψαν στη χώρα. Η δωρεάν υγεία και εκπαίδευση καταργήθηκαν. Το μεγάλο κεφάλαιο επέστρεψε δριμύτερο. Η “δημοκρατία” είχε θριαμβεύσει».
Ανά τον κόσμο «Οι ΗΠΑ υποστήριξαν και σε πολλές περιπτώσεις στελέχωσαν κάθε δεξιά στρατιωτική δικτατορία στον κόσμο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αναφέρομαι στην Ινδονησία, στην Ελλάδα, στην Ουρουγουάη, στη Βραζιλία, στην Παραγουάη, στην Αϊτή, στην Τουρκία, στις Φιλιππίνες, στη Γουατεμάλα, στο Ελ Σαλβαδόρ και, φυσικά, στη Χιλή».
Υπνωση «Δεν συνέβησαν. Τίποτε δεν συνέβη. Τα εγκλήματα των ΗΠΑ υπήρξαν συστηματικά, επίμονα, διαστροφικά, αδίστακτα, αλλά πολλοί λίγοι άνθρωποι έχουν μιλήσει γι’ αυτά. Η Αμερική φρόντισε. Μεθόδευσε μία κλινική χειραγώγηση της εξουσίας (...) Είναι μία λαμπρή, σχεδόν ευφυής, ιδιαίτερα επιτυχημένη πράξη ύπνωσης».
Βρετανία «Οι ΗΠΑ δεν δίνουν δεκάρα για τον ΟΗΕ, το διεθνές δίκαιο ή τους αντιφρονούντες, που θεωρούν ανίσχυρους και άσχετους. Εχουν το δικό τους μικρό αρνάκι να χοροπηδάει ξοπίσω τους δεμένο σε ένα λουρί, την παθητική και υποτελή Μεγάλη Βρετανία».
Γκουαντανάμο «Πού έχει πάει η ηθική μας ευαισθησία; Είχαμε ποτέ λίγη; (...) Κοιτάξτε τι γίνεται στο Γκουαντανάμο (...) Οχι μόνο είναι ανεκτό αλλά σπανίως αναφέρεται από από που αποκαλούμε “διεθνή κοινότητα”».
Μπους - Μπλερ «Πόσους ανθρώπους πρέπει να σκοτώσεις πριν αποκληθείς μαζικός φονιάς και εγκληματίας πολέμου; Ο Μπους ήταν έξυπνος. Δεν επικύρωσε το Διεθνές Δικαστήριο για Εγκληματίες Πολέμου. Αλλά ο Μπλερ το έχει επικυρώσει οπότε είναι διαθέσιμος για σύλληψη».
Νέα πολιτική ΗΠΑ «Κυριαρχία με κάθε μέσο»: έλεγχος γης, θάλασσας, αέρα και διαστήματος. Οι ΗΠΑ διατηρούν 702 βάσεις σε 132 χώρες (...) Διαθέτουν 8.000 ενεργείς πυρηνικές κεφαλές.
Αντι-Μπους «Χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια Αμερικανοί ντρέπονται και οργίζονται για την κυβέρνησή τους, αλλά έτσι όπως έχουν τα πράγματα δεν συγκροτούν συμπαγή πολιτική δύναμη - ακόμα».
Μέλλον «Αν μια τέτοια πεποίθηση (σ.σ. αναζήτηση αλήθειας) δεν ενσωματωθεί στην πολιτική ματιά μας, δεν έχουμε καμία ελπίδα να αποκαταστήσουμε αυτό που κινδυνεύουμε να χάσουμε - την αξιοπρέπεια του ανθρώπου».



Καιρό πριν είχε -μιλώντας, σε εκδήλωση του Πανεπιστημίου του Τορίνο της Ιταλίας- ο Χάρολντ Πίντερ, με αφορμή τη βράβευσή του, επιτέθηκε στη μεγάλη δύναμη που κυριαρχεί στην παγκόσμια σκηνή και την κατηγόρησε για αλαζονεία, ηλιθιότητα και υστερία, ενώ δεν απάλλαξε από τις ευθύνες του τον Βρετανό πρωθυπουργό, τον οποίο κατηγορεί για υποταγή στις ΗΠΑ.

"Πριν από μερικούς μήνες υποβλήθηκα σε εγχείρηση καρκίνου. Η εγχείρηση και οι συνέπειές της έμοιαζαν με εφιάλτη. Αισθανόμουν σαν κάποιον που είναι ανίκανος να κολυμπήσει και ανεβοκατέβαινα κάτω από το νερό σε έναν βαθύ σκοτεινό και απύθμενο ωκεανό. Ωστόσο δεν πνίγηκα και είμαι ευτυχής που είμαι ζωντανός.
Ωστόσο, παρόλο που κατάφερα να ξεφύγω από τον προσωπικό μου εφιάλτη, μπήκα σε έναν πολύ πιο διαβρωτικό συλλογικό εφιάλτη, τον εφιάλτη της αμερικανικής υστερίας, άγνοιας, έπαρσης, ηλιθιότητας και πολεμοχαρούς διάθεσης. Η ισχυρότερη χώρα που γνώρισε ποτέ ο κόσμος ξεκινάει πόλεμο κατά του υπόλοιπου κόσμου.
"Αν δεν είστε μαζί μας είστε εναντίον μας", έχει πει ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους και έχει προσθέσει: "Δεν θα επιτρέψουμε τα χειρότερα όπλα του κόσμου να παραμείνουν στους χειρότερους ηγέτες του κόσμου". Σωστά. Γιατί δεν κοιτάς στον καθρέφτη σου, φιλαράκο; Ευχαριστώ.
Η Αμερική αναπτύσσει αυτή την περίοδο προηγμένα συστήματα "όπλων μαζικής καταστροφής" και ετοιμάζεται να τα χρησιμοποιήσει όπου της αρέσει. Εχει περισσότερα τέτοια όπλα απ' όσα έχει όλος ο υπόλοιπος κόσμος μαζί. Αδιαφορεί για τις διεθνείς συμφωνίες πάνω στα βιολογικά και χημικά όπλα, αρνείται να επιτρέψει επιθεωρήσεις στις βιομηχανίες της. Η υποκρισία πίσω από τις δημόσιες δηλώσεις και τις δικές του ενέργειες είναι σχεδόν αστεία.
Η Αμερική πιστεύει ότι οι 3.000 νεκροί της Νέας Υόρκης είναι οι μόνοι νεκροί που υπολογίζονται, οι μόνοι θάνατοι που έχουν αξία. Είναι νεκροί Αμερικανοί. Οι άλλοι θάνατοι δεν είναι πραγματικοί, είναι μια αφηρημένη έννοια χωρίς επιπτώσεις.
Οι 3.000 θάνατοι στο Αφγανιστάν δεν αναφέρονται ποτέ. Ούτε οι εκατοντάδες χιλιάδες Ιρακινών παιδιών που έχασαν τη ζωή τους λόγω του αμερικανικού και βρετανικού εμπάργκο, που δεν επέτρεψε τη φαρμακευτική τους περίθαλψη.
Οι επιπτώσεις από τη χρήση ουρανίου των Αμερικανών στον πόλεμο στον Κόλπο δεν αναφέρονται. Το επίπεδο ακτινοβολίας στο Ιράκ είναι τρομακτικά υψηλό. Μωρά γεννήθηκαν χωρίς εγκέφαλο, χωρίς μάτια, χωρίς γεννητικά όργανα.
Δεν αναφέρονται οι 200.000 θάνατοι στο Ανατολικό Τιμόρ, το 1975, που προκάλεσε η ινδονησιακή κυβέρνηση, που όμως εμπνεύστηκε και υποστηρίχθηκε από την Αμερική. Δεν αναφέρονται οι 500.000 θάνατοι στη Γουατεμάλα, τη Χιλή, το Ελ Σαλβαδόρ, τη Νικαράγουα, την Ουρουγουάη, την Αργεντινή και την Αϊτή που στην πράξη υποστηρίχθηκαν και ενισχύθηκαν οικονομικά από την Αμερική.
Ούτε τα εκατομμύρια θανάτων στο Βιετνάμ, το Λάος, την Καμπότζη, και μόλις που αναφέρεται η απελπιστική κατάσταση του παλαιστινιακού λαού, ο κεντρικός παράγοντας της παγκόσμιας αναταραχής.
Αλλά πόση κακή εκτίμηση του παρόντος και πόση άγνοια της Ιστορίας δεν δηλώνουν αυτά; Ο λαός δεν ξεχνά. Δεν ξεχνά το θάνατο των δικών τους, δεν ξεχνούν τα βασανιστήρια και τους ακρωτηριασμούς, δεν ξεχνούν την αδικία, δεν ξεχνούν την καταπίεση, δεν ξεχνούν την τρομοκρατία των ισχυρών κρατών. Δεν είναι μόνο ότι δεν ξεχνούν, αλλά ανταποδίδουν πάντα το χτύπημα.
Η φρικτή επίθεση στη Νέα Υόρκη ήταν προβλέψιμη και αναπόφευκτη. Ηταν μια πράξη ανταπόδοσης των συνεχών και συστηματικών ενεργειών της κρατικής τρομοκρατίας της Αμερικής σε πολλά μέρη του κόσμου.
Στη Βρετανία τώρα, οι άνθρωποι καλούνται να είναι "σε ετοιμότητα" για να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενες τρομοκρατικές πράξεις. Η έκφραση είναι παράλογη. Πώς μπορούν να τις αντιμετωπίσουν; Να τυλίξουν ένα μαντίλι γύρω από το στόμα και τη μύτη τους για να μην αναπνέουν τα δηλητηριώδη αέρια;
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις είναι πιθανώς το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της ποταπής και επαίσχυντης υποταγής του πρωθυπουργού μας προς την Αμερική.
Μια τρομοκρατική επίθεση με δηλητηριώδη αέρια στον υπόγειο σιδηρόδρομο του Λονδίνου αντιμετωπίστηκε πρόσφατα. Αλλά μια τέτοια ενέργεια μπορεί να ξανασυμβεί. Χιλιάδες μαθητές χρησιμοποιούν το μετρό κάθε ημέρα. Αν συμβεί κάτι τέτοιο και πεθάνει κάποιο παιδί, όλη την ευθύνη θα φέρει ο πρωθυπουργός μας. Δεν χρειάζεται βέβαια να πω πως ο πρωθυπουργός μας δεν μετακινείται με το μετρό.
Ο σχεδιαζόμενος πόλεμος κατά του Ιράκ είναι στην πραγματικότητα ένας οργανωμένο σχέδιο δολοφονίας χιλιάδων αμάχων με σκοπό να τους απαλλάξουμε από το δικτάτορά τους.
Η Αμερική και η Βρετανία συνεχίζουν μια πορεία που οδηγεί στην κλιμάκωση της βίας σε ολόκληρο τον κόσμο, και τελικά στην καταστροφή του. Είναι, ωστόσο, περίεργο που η Αμερική βιάζεται τόσο να επιτεθεί στο Ιράκ.
Πιστεύω πως επιθυμεί αυτή την επίθεση όχι μόνο για να έχει τον έλεγχο στα πετρέλαια του Ιράκ αλλά και γιατί η αμερικανική κυβέρνηση έχει γίνει ένα αιμοδιψές άγριο ζώο. Οι βόμβες είναι η μοναδική γλώσσα που γνωρίζει. Πολλοί Αμερικανοί που γνωρίζω είναι τρομοκρατημένοι από τις θέσεις της κυβέρνησής τους αλλά φαίνονται αβοήθητοι.
Αν δεν βρει η Ευρώπη την αλληλεγγύη, την ευφυΐα, το θάρρος και τη θέληση που χρειάζονται ώστε να αντισταθεί και να προκαλέσει την αμερικανική δύναμη, τότε θα της ταιριάζει το ρητό του Alexander Herzen πως "Δεν είμαστε οι γιατροί. Είμαστε η ασθένεια"»